ကမ္ဘာမြေပေါ်ရှိသက်ရှိများ၏ဆင့်ကဲပြောင်းလဲမှုသမိုင်းကိုဟေးဒန်၊ အာချေး၊ ပရိုရိုဇိုးနှင့် Phanerozoic လေးခုခွဲခြားထားသည်။ Phanerozoic တွင်ခေတ်သုံးခုပါဝင်သည်။ Paleozoic, Mesozoic နှင့် Cenozoic ။ နှစ်ပေါင်း ၄ ဘီလျံကျော်ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်အရရိုးရှင်းသောသက်ရှိများ၊ ရှုပ်ထွေးသောအပင်များနှင့်သတ္တဝါများပေါ်ပေါက်လာခဲ့သည်။
Homo မျိုးရိုးဗီဇပြောင်းလဲမှုသည်နှစ်ပေါင်း ၂ သန်းကြာမြင့်ခဲ့သည်။ ဤအချိန်အတောအတွင်းတွင်လူမျိုးစိတ်များစွာပေါ်ပေါက်။ ပျောက်ကွယ်သွားသည်။ လူ့မျိုးရိုး၏ပထမဆုံးမျိုးစိတ်၏ဘိုးဘေးသည် Australopithecus afarensis ဖြစ်နိုင်သည်။ လူ့ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်၏အဓိကအဆင့်များမှာ Homo habilis, Homo ergaster, Homo erectus, Homo heidelbergensis, Neanderthal နှင့် Homo sapiens တို့ဖြစ်သည်။
ဇီဝဗေဒဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်သည်တောရိုင်းတိရစ္ဆာန်များ၏ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုဖြစ်သည်။ ဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်၏အဓိကတွန်းအားကို Charles Darwin မှရှာဖွေတွေ့ရှိခဲ့သည်။ သူကဆင့်ကဲဖြစ်စဉ်ကိုသဘာဝရွေးချယ်ခြင်း၊ မျိုးရိုးလိုက်ပြောင်းလဲခြင်းနှင့်ဖြစ်တည်မှုအတွက်ရုန်းကန်ခြင်းစသည်တို့ကိုရှင်းပြခဲ့သည်။